Endorfine

Endorfine werkt pijnverzachtend en wordt geproduceerd door de hypofyse. Bijvoorbeeld bij lichamelijke inspanning, opwinding, pijn, pittig eten, liefde en bij een orgasme. Als je hersenen een pijnprikkel van elders in het lichaam ontvangen, registreren zij die. Vervolgens zet de hypofyse de productie van endorfine aan om die pijn te onderdrukken. Endorfine onderdrukt niet alleen pijn. Dit hormoon verhoogt ook de weerstand. Daarnaast zorgt het voor een geluksgevoel. Als endorfine vrijkomt, voel je je minder angstig.

Endorfine: gelukshormoon

Endorfine valt onder de gelukshormoonen (ESDO' S), ook wel neurotransmitters genoemd. Deze transmitters helpen bij het verzenden van boodschappen van de hersenen naar andere delen van het lichaam en andersom. Vandaar het woord ‘transmitter’. Talloze hormonen zorgen ervoor dat prikkels van de ene naar de andere zenuwcel in het lichaam worden vervoerd.

Hoe werken ESDO’s?

Hormonen spelen niet alleen een rol bij het regelen van de lichamelijke functies, maar ze zorgen er ook voor dat we allerlei uiteenlopende emoties kunnen ervaren. Waar het ene hormoon een belangrijke rol speelt bij angst en stress, zorgt het andere hormoon voor geluk, geborgenheid of zelfs euforie. Dat is ook het geval bij ESDO’s. Dit zijn de seintjes in het lichaam die verantwoordelijk zijn voor het ervaren van positieve emoties.

Een beetje geluk

ESDO’s zijn een speciale groep hormonen: de gelukshormonen. De vier belangrijkste kun je gemakkelijk onthouden door hun eerste letter: Endorfine, Serotonine, Dopamine en Oxytocine: ESDO. Elk van deze vier hormonen zorgen voor een speciaal soort geluk.

Endorfine werkt pijnverzachtend en serotonine zorg ervoor dat we minder gevoelig zijn voor afwijzing van anderen. Dopamine veroorzaakt een snel en intens gevoel van blijdschap. Dan is er ook nog oxytocine, het geluksgevoel dat onder andere vrijkomt wanneer mensen met elkaar knuffelen. In het gedeelte hieronder behandel ik elk van de vier hormonen uitgebreid.

Endorfine en cortisol

Endorfine is min of meer de tegenhanger van cortisol, een stresshormoon. De productie van endorfine voorkomt dat het lichaam cortisol aanmaakt, waardoor je je minder gestresst voelt. Wist je dat endorfine ook vrijkomt bij verliefdheid? Het heeft tot gevolg dat je eigenlijk zo vaak mogelijk bij je partner wilt zijn, omdat je dan dat fijne gevoel van geluk ervaart.

Endorfine en voeding

Waarom word je zo blij van chocola? Dat komt niet door de smaak zelf, maar doordat chocola de aanmaak van endorfine stimuleert. Zo is dat met meer voedsel: ook chips en fastfood geven een endorfineboost. Dat komt door de suikers en vetten die erin zitten. Na het eten van dit soort producten, voel je je gelukkig.

Toch kan ik me voorstellen dat je niet elke dag dit soort producten wilt eten om een geluksshot te krijgen. Suikers hebben namelijk ook veel nadelen. Gelukkig zijn er ook redelijk gezonde voedingsstoffen die je een geluksgevoel bezorgen. Rode peper bijvoorbeeld, geeft een pijnprikkel, waardoor het lichaam vervolgens endorfine aanmaakt. Ook seks, lachen, huilen en daglicht zorgen voor endorfineproductie. Daarnaast speelt sport een belangrijke rol.

Wat is het verband tussen endorfine en sporten?

Bij het sporten, maar ook bij licht bewegen, komt endorfine vrij. Ze geven je dat gelukkige gevoel tijdens het sporten. Ze komen nog niet vrij na een paar minuten sporten. Voor de productie van endorfine moet je bijvoorbeeld minstens 12 minuten hardlopen. Tijdens het sporten doe je je lijf een klein beetje 'pijn'. Dit zorgt ervoor dar er een pijnprikkel richting je hersenen gestuurd wordt. Dit zorgt voor endorfineproductie. Andere sporten die bijdragen zijn bijvoorbeeld zwemmen, fietsen en roeien.

Is endorfine verslavend?

Ik vind het altijd heel fijn om door middel van sport mijn gelukshormonen te boosten, maar gelukshormonen hebben ook een schaduwzijde. Ze werken namelijk verslavend. Dat betekent dat je er steeds meer van nodig hebt om hetzelfde effect te bereiken. Dat is zo bij verschillende gelukshormonen.

Bij sporten komt onder andere endorfine vrij. Wanneer je een dagje overslaat, mis je die endorfine en voel je je wellicht minder tevreden. Ook is er steeds meer van hetzelfde nodig om dezelfde productie van endorfine te bereiken. Je wilt dus steeds meer.

Endorfine en een burn-out

Endorfine kan de productie van cortisol belemmeren, waardoor je je minder gestresst voelt. Omdat endorfine en cortisol tegenhangers zijn, is die werking ook andersom van toepassing. In een staat van langdurige stress kan je lichaam permanent minder endorfine aanmaken. Als reactie gaat het lichaam steeds meer cortisol produceren, waardoor de stress toeneemt. Het is eigenlijk een vicieuze cirkel.