Een maand lang hoorde ik bij de vegan -community. Ik had namelijk besloten mee te doen met de uitdaging om een tijdje plantaardig te eten. Mijn reden? Ik wilde ontdekken hoe ik dierlijke producten zoals eieren en melk gemakkelijk kan vervangen (uit milieu-overwegingen, maar ook omdat aan zuivelproducten uit de supermarkt vaak veel troep toegevoegd is). Als je het op de juiste manier aanpakt, kun je als (tijdelijke) veganist ook afvallen. In dit blog deel ik mijn trucjes en ervaringen, een recept voor overheerlijke plantaardige chocolademelk en nog veel meer.
Ik probeerde het een maandje. Zonder al te veel voorbereiding ging ik dertig dagen lang veganistisch eten. De eerste ochtend kwam ik in de Albert Heijn meteen al een uitdaging tegen: brood. Is dat eigenlijk wel vegan? Op het etiket zag ik staan dat het sporen van melk kan bevatten. Maar betekent dit dat melk een ingrediënt is, of dat brood misschien melk kan bevatten omdat er toevallig in dezelfde machine een melkproduct gemaakt is?
Soortgelijke vragen kwamen gedurende de maand nog vaak in me op. Ik moet toegeven dat ik in het begin best even moest zoeken naar de juiste voeding. Normaal gesproken ben ik namelijk nogal fan van de eetgewoonten van Maarten: drie stevige basismaaltijden met veel volvette producten. Die volvette producten zijn meestal zuivelproducten: kwark, kaas, eieren… Die moest ik nu allemaal laten staan. Vooral de kaas heb ik gemist. Tegelijkertijd vond ik het heel leuk om bezig te zijn met veganistisch eten. Wat ontdekte ik allemaal?
Het meeste brood is plantaardig
Om terug te komen op mijn ‘uitdaging’ in de Albert Heijn: het meeste brood is plantaardig. Na wat research op het internet, vond ik op veganchallenge.nl een duidelijk antwoord. Gewone boterhammen zijn eigenlijk bijna altijd vegan. Alleen als er bij de ingrediënten nadrukkelijk vermeld staat dat er zuivel of ei in zit, is dat niet zo. Als er op een verpakking staat dat het sporen van melk bevat, betekent dat dus niet dat er melk in de ingrediënten zit, maar dat het in dezelfde fabriek, misschien in dezelfde machine, ook melkproducten gemaakt worden.
Ook de meeste harde broodjes zijn plantaardig. Wil je zachte broodjes of croissants, dan moet je opletten. In de ‘gewone’ zachte broodjes en croissants zit melk, maar vaak zijn er ook vegan-varianten beschikbaar.
Afvallen van vegan eten
‘Als je plantaardig eet, zit je alleen maar op konijnenvoer te kauwen.’ Dit is een misvatting over veganistisch eten die ik vaak hoor. Niets is minder waar. Wie veganist is, eet en drinkt niet per definitie gezond. Friet met ketchup, thee met drie suikerklontjes en een plantaardige brownie zijn allemaal vegan. Maar wil je afvallen? Dan kun je wel wat slimme vegan-trucjes toepassen om een stukje buik of bil te verliezen. Ten eerste: blijf van die friet met ketchup af. Althans, de meeste dagen dan: we zondigen allemaal wel eens. Maar nu serieus.
Volgens mij ben ik zelf geen grammetje afgevallen. Heel eerlijk gezegd heb ik het ook niet bijgehouden, want afvallen was niet mijn beweegreden om vegan te gaan eten. Mijn collega, die ook een maand vegan at, is de eerste weken wél afgevallen.
Als je veganistisch eet en wilt afvallen, kun je het beste ook een beetje op de suikers letten. Die mag je als veganist gewoon eten, maar het zijn wel dikmakers en energieslopers. Weet daarom wat je eet. Je kunt beter kiezen voor een boterham met avocado en een beetje zout (een volvette én overheerlijke maaltijd) dan voor een boterham met jam, waar veel suiker in zit.
Nog een tip: als je wilt afvallen (of als je het veganistisch eten wilt volhouden), zorg er dan voor dat je veel gezond eten in huis hebt dat je lekker vindt. Dan kom je veel minder in de verleiding om suikers te gaan snacken. Probeer ook te variëren. Ik heb bijvoorbeeld tijdens mijn maand vegan vier verschillende soorten humus gemaakt: rode biet, spicy mango, tomaat en een variant met verschillende soorten fruit zoals ananas en perzik. Heerlijk!
De smaak van plantaardige yoghurt verschilt per merk
Het komt hier op een kwestie van smaak aan. Van de plantaardige yoghurt van het huismerk van Albert Heijn ben ik echt geen fan. Ik vind het naar karton smaken. Vooral de kokos-variant was helemaal niet lekker. Ik neem liever iets van Alpro. Dat deed ik toch al regelmatig, dus die smaak ben ik gewend. Bij Alpro kun je ook kiezen voor de variant zonder toegevoegde suikers. Zelfs die vind ik nog steeds prima smaken. Dus ben je geen fan van plantaardige yoghurt? Probeer dan eens een ander merk. Wie weet, is de smaak dan echt zo slecht nog niet.
Dit is een heel lekker recept: vegan hot choc
Eén van mijn doelen: ontdekken hoe ik zuivelproducten gemakkelijk kan vervangen. Deze pure chocolademelk is één van de recepten waarbij ik dat heb gedaan. Het is een veganistische variatie van de chocolademelk uit het kookboek Hoe word je 100? van Cortvriendt.
Hoe maak je in 7 minuten een glas van deze overheerlijke choco-traktatie?
Verwarm 200 ml volle haverdrank in een pannetje en schuim hem op. Opschuimen kun je doen met een melkklopper. Als je die niet hebt, gebruik dan een garde. Doe vervolgens twee eetlepels cacaopoeder en een snufje kaneel in een groot glas. Vermeng de cacaopoeder en het snufje kaneel met een klein beetje (gekookt) water, totdat het een papje is. Voeg de opgeklopte haverdrank toe en roer het geheel goed door. In een mum van tijd staat er een heerlijke chocolademelk voor je neus. Eet je niet plantaardig? Dan is het ook erg lekker om wat honing toe te voegen.
Tony’s chocolonely is onvervangbaar
Oké, ik ben niet helemaal eerlijk geweest. Tijdens deze maand heb ik er namelijk één keer zwaar gecheat: Tony’s karamel zeezout, mijn favoriet! Overigens is de pure chocola van Tony’s wel vegan, maar ik wilde per se de melk-variant. Blijkbaar was ik toch nog niet goed genoeg ingeburgerd in de vegan-community, want de volgende dag at ik bij vrienden geitenkaas door mijn salade. Nu had ik met mezelf afgesproken om niet moeilijk te doen als ik ergens anders at, maar ik zat toch wel héél erg te genieten van die kaas.
Is mijn vegan-challenge daardoor mislukt? Ik denk het eigenlijk niet. Ik ben namelijk echt wel creatiever geworden met het vervangen van producten en dat was mijn doel. Van 100% pindakaas en een beetje sojasaus kun je een voortreffelijke satésaus maken, soep kun je eigenlijk altijd plantaardig eten en inmiddels ben ik een expert in het fabriceren van allerlei soorten humus voor op mijn boterhammen.
Met kokosolie kun je veel meer dan alleen braden
Tijdens deze maand vierde ik mijn verjaardag. Daarvoor wilde ik een plantaardige taart maken. Hoe kon ik zuivelproducten het beste vervangen? Kokosolie is een goed bindmiddel. Je kunt hier in bepaalde gevallen eieren of melk mee vervangen. Zo maakte ik met een hele hoop kokosolie deze (niet zo gezonde) vegan cheesecake. Het resultaat was verbluffend: ik had nog nooit zo’n vaste cheesecake gemaakt. De taart was lekker, maar ook erg machtig. Havermout is overigens ook een prima bindmiddel, maar voor een taart vind ik de textuur ervan minder fijn. Havermout gebruik ik liever voor knapperige koekjes.
Vegan betekent niet smaakloos
Tofu, vegan gehaktballetjes, vegan shoarma… Het zijn dingen die er op het eerste gezicht misschien niet zo aanlokkelijk uitzien, maar je moet ze weten te kruiden. Zelf gebruik ik vaak zout, peper en wat chilipoeder of -vlokken. Als je niet van pittig houdt, kun je de chilivlokken uiteraard weglaten. Voor wat extra smaak kun je dan bijvoorbeeld paprikapoeder toevoegen. Dat is ook erg lekker. Mijn conclusie: kruiden zijn de sleutel tot overheerlijke vleesvervangers. Vaak zijn dit soort producten in de supermarkt ook al gekruid verkrijgbaar, dus dat scheelt weer werk en creativiteit.
Veganistisch eten is niet per definitie beter voor het milieu
Nog iets wat ik heb geleerd: je doet er het milieu niet per se een groot plezier mee door veganistisch te eten. Het kán natuurlijk wel, maar dan moet je bewust onderzoeken waar je producten vandaan komen. De productie van (plantaardige) vleesvervangers is over het algemeen minder belastend voor het milieu dan de productie van vlees. Normaal gesproken eet ik al weinig vlees, maar nu moest ik ook al mijn zuivelproducten vervangen. Dat deed ik met name met producten waar veel soja in zit. Dat wordt niet in Nederland geproduceerd en dat moet dus verscheept of vervlogen worden. Ook zijn voor de productie van soja enorme hoeveelheden water nodig. In de vleesindustrie is dat ook zo, begrijp me niet verkeerd. Maar ik merkte dat ik er een automatisch van uitging dat veganistisch eten toch heel goed was voor het milieu en dat ik me daardoor niet meer druk hoefde te maken om de productieomstandigheden.
Avocado’s at ik ook vaak. Ze waren mijn veganistische favorieten omdat ze volvet zijn. Voor het kweken van avocado’s zijn ook liters water nodig en vervolgens worden ze meestal naar Nederland gevlogen. Waarschijnlijk ontkom je er niet aan om af en toe soja of avocado’s te eten als je geen vlees of dierlijke producten eet. Ik probeer er nu wel op te letten dat ik meer balans heb. In plaats van bijna elke dag soja, koop ik nu ook meer lokaal gekweekte producten. Ik blijf het wel iets lastigs vinden. Misschien kun je het nooit helemaal goed doen…
In sojamelk zitten hormonen
‘In sojamelk zitten hormonen,’ was het eerste wat een vriendin zei toen ik vertelde hoe ik melk verving. Dat deed ik dus met sojamelk. Oeps, dacht ik, dat zou best eens waar kunnen zijn. Inderdaad: in soja zitten isoflavonen, plantenstoffen die sterk op oestrogeen lijken.
Het nadelige effect hiervan is niet bewezen, maar ik weet niet of ik nou per se een shot extra oestrogeen in mijn lichaam wil. Toen ik daarachter kwam, ben ik maar op haverdrank overgestapt. Daar heb ik nog geen verontrustende berichten over gehoord en ik vind het zelf lekkerder dan sojamelk.
Voedingssupplementen zijn aan te raden
Als je langdurig geen dierlijke producten eet, ga je essentiële voedingsstoffen zoals B12 en ijzer missen. Daardoor kun je verschillende klachten krijgen, waaronder vermoeidheid en haaruitval. Nu zal een maandje misschien niet zoveel kwaad kunnen, maar ben je van plan om voor langere tijd plantaardig te eten, dan zou ik je aanraden om op zoek te gaan naar supplementen die bij je eetpatroon passen. Bij de drogist is er vaak een uitgebreid assortiment aan aanvullingen, zowel voor vegetariërs als veganisten.
Ik vond het leuk om een maand plantaardig te eten. Bepaalde dingen die ik heb geleerd, houd ik ook nu de maand is afgelopen in mijn eetpatroon. Zo gebruik ik vaak haverdrank in plaats van melk en ik eet vaak humus op mijn boterham in plaats van een eisalade. Toch was ik wel blij dat de maand was afgelopen. Die geraspte kaas door mijn pasta kan ik eigenlijk toch niet missen…
Voor dit blog is gebruikgemaakt van informatie van de Vegetariërsbond.
